W polskim systemie podatkowym wielu przedsiębiorców, szczególnie na początku swojej działalności, może skorzystać z tzw. zwolnienia podmiotowego z VAT. To przywilej, który pozwala uniknąć obowiązku rozliczania podatku od towarów i usług (VAT), o ile spełnione są określone warunki. Kluczową podstawę prawną stanowią art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT.

Na czym polega zwolnienie podmiotowe z VAT?
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT:
„Zwalnia się od podatku od towarów i usług podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł, z zastrzeżeniem ust. 2.”
Innymi słowy, jeżeli Twoja firma w poprzednim roku osiągnęła przychód (ze sprzedaży opodatkowanej) nie wyższy niż 200 000 zł, możesz korzystać z zwolnienia z VAT w kolejnym roku.
Co w przypadku przekroczenia limitu?
Jeśli w trakcie roku podatkowego przekroczysz limit 200 000 zł – wtedy zaczyna obowiązywać art. 113 ust. 9:
„Podatnik jest obowiązany do opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonanych po przekroczeniu kwoty sprzedaży, o której mowa w ust. 1, począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.”
Oznacza to, że obowiązek rejestracji do VAT powstaje w momencie przekroczenia limitu, a nie dopiero po zakończeniu roku. Od tej konkretnej transakcji, którą przekroczono próg 200 000 zł, należy naliczyć VAT.
Przykład:
Pani Marta prowadzi działalność handlową. Do listopada 2025 r. osiągnęła przychód ze sprzedaży w wysokości 199 800 zł. 15 listopada wystawia fakturę na 1 500 zł, co powoduje przekroczenie limitu.
Zgodnie z przepisami:
- Do kwoty 199 800 zł korzystała ze zwolnienia z VAT.
- Od faktury przekraczającej limit (na 1 500 zł) – musi doliczyć VAT i zarejestrować się jako czynny podatnik VAT.
Kto nie może skorzystać z tego zwolnienia?
Warto pamiętać, że niektóre rodzaje działalności są wyłączone z możliwości korzystania z tego zwolnienia – niezależnie od wysokości obrotów. Dotyczy to m.in.:
- dostaw towarów opodatkowanych akcyzą (np. alkohol, papierosy),
- usług prawniczych,
- doradztwa podatkowego,
- handlu częściami i akcesoriami do pojazdów.
Podsumowanie
Zwolnienie z VAT dla firm osiągających obrót do 200 000 zł to ogromne ułatwienie, szczególnie dla małych przedsiębiorców i jednoosobowych działalności gospodarczych. Jednak warto regularnie monitorować poziom sprzedaży – przekroczenie limitu obliguje do natychmiastowego przejścia na VAT i odpowiedniego naliczania podatku.
Jeśli prowadzisz firmę i zbliżasz się do granicy 200 000 zł – warto wcześniej zaplanować działania i przygotować się na zmianę statusu podatnika.
Gdzie znaleźć więcej informacji?
Szczegółowe informacje dotyczące faktur zwolnionych z VAT wystawianych dla polskich kontrahentów możecie Państwo znaleźć na poniższej stronie - strona ta zawiera praktyczne wskazówki, jak prawidłowo wystawiać faktury bez VAT oraz jakie informacje powinny się na nich znaleźć:
https://www.fakturowo.pl/pomoc/faktura-bez-vat