Błędy w naliczaniu stawki VAT na kasie fiskalnej mogą zdarzyć się każdemu przedsiębiorcy. Jednak możliwość ich korekty zależy od spełnienia określonych warunków. Czy zawyżoną stawkę VAT na paragonie można skorygować? Odpowiedź nie jest jednoznaczna i zależy od konkretnych okoliczności.
Zawyżona stawka VAT – problem nie tylko techniczny
Przedsiębiorcy korzystający z kas fiskalnych mogą napotkać sytuację, w której z powodu błędnej konfiguracji urządzenia lub pomyłki pracownika, na paragonie zostaje naliczona wyższa stawka VAT niż przewidziana przepisami dla danego towaru lub usługi. Taki błąd skutkuje zawyżeniem kwoty podatku należnego, co może prowadzić do nieprawidłowości w rozliczeniach z urzędem skarbowym.
Stanowisko organów podatkowych
Organy podatkowe konsekwentnie odmawiają podatnikom prawa do skorygowania kwoty podatku VAT w sytuacji, gdy omyłkowo doszło do zawyżenia podatku na paragonie fiskalnym. W ocenie fiskusa podatek VAT ma charakter cenotwórczy i jego ciężar ponosi co do zasady ostateczny konsument. Natomiast dla podatnika podatek ten jest neutralny.
Strony transakcji przeważnie umawiają się na kwotę brutto, szczególnie w przypadku gdy sprzedaż podlega opodatkowaniu stawką podstawową, a sprzedawca nie przewiduje klauzul o ewentualnych zmianach podatku. Zatem zmiana stawki VAT na niższą (lub zastosowanie zwolnienia) powinna skutkować zwrotem nadpłaty nabywcy. W ocenie urzędów skarbowych zwrot VAT podatnikowi, który nie wykaże realnego zubożenia, mógłby prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia.
Orzecznictwo sądów administracyjnych
W orzecznictwie sądów administracyjnych pojawiają się głosy przychylne podatnikom. Przykładowo, Naczelny Sąd Administracyjny w jednym z wyroków wskazał, że brak możliwości technicznej korekty danych w pamięci fiskalnej nie wyklucza prawa do korekty VAT. Podatnik może jej dokonać w ewidencji korekt, nawet jeśli nie zna tożsamości wszystkich nabywców.
Dodatkowo, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z października 2023 r. orzekł, że unijne przepisy nie wykluczają zwrotu nadpłaconego VAT, nawet jeśli przedsiębiorca nie poniósł ostatecznego ciężaru podatku. To może stanowić argument w sporze z krajowym fiskusem.
Jak postępować w przypadku zawyżonej stawki VAT?
Jeśli przedsiębiorca zauważy, że na paragonie została naliczona zbyt wysoka stawka VAT, powinien:
- Dokonać zwrotu nadpłaconego VAT klientowi, jeśli to możliwe.
- Ująć korektę w ewidencji korekt zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem.
- W przypadku trudności z identyfikacją klienta, skonsultować się z doradcą podatkowym lub wystąpić o interpretację indywidualną.
Podsumowanie
Korekta zawyżonej stawki VAT na paragonie fiskalnym jest tematem niejednoznacznym. Chociaż stanowisko urzędów skarbowych jest często nieprzychylne, sądy administracyjne oraz orzeczenia unijne wskazują na możliwość dokonania korekty w określonych warunkach. Kluczowa pozostaje dokumentacja oraz gotowość do wykazania, że doszło do faktycznego błędu.
Przedsiębiorcy powinni indywidualnie analizować każdą sytuację i w razie wątpliwości korzystać z doradztwa podatkowego. Dbałość o zgodność z przepisami i odpowiednia ewidencja mogą uchronić przed konsekwencjami podatkowymi i finansowymi.
