
Od 1 stycznia 2024 roku przywrócono minimalny podatek od dochodów osób prawnych w wysokości 10% podstawy opodatkowania. Dotyczy on podatników CIT, którzy ponieśli stratę lub osiągnęli niską rentowność ze źródeł przychodów innych niż zyski kapitałowe. Na obecną chwilę nie ma oficjalnych informacji o aktualizacjach stawki w przyszłym roku. Planowane są jednak inne zmiany, o których już warto wiedzieć.
Minimalny CIT obejmuje spółki z nieograniczonym obowiązkiem podatkowym, w tym grupy kapitałowe, które w danym roku:
• Poniosły straty ze źródeł przychodów innych niż zyski kapitałowe; lub
• Osiągnęły wskaźnik rentowności (udział dochodów w przychodach) z działalności operacyjnej nie wyższy niż 2%.
Z odprowadzania podatku minimalnego zostali wykluczeni:
• Mali podatnicy CIT, których roczny przychód brutto nie przekracza 2 mln euro.
• Podatnicy rozpoczynający działalność: w roku rozpoczęcia i w dwóch kolejnych latach podatkowych.
• Podmioty wykazujące stratę przejściowo;
• Podmioty rozliczające się podatkiem PIT, opodatkowane ryczałtem, wg. skali podatkowej lub podatkiem liniowym również wtedy, gdy są zobowiązani do prowadzenia pełnych ksiąg rachunkowych.
• Spółki, których wspólnicy są podatnikami wyłącznie podatku PIT (np. cywilne, partnerskie).
• Podmioty nieposiadające statusu spółki w rozumieniu ustawy CIT, działające w oparciu o odrębne ustawy (np. spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia).
Stawka podatku minimalnego wynosi 10% od ustalonej podstawy opodatkowania. Tę możemy ustalić na dwa sposoby:
1. Wariant uproszczony - 3% przychodów z działalności operacyjnej.
2. Wariant alternatywny - 1,5% przychodów z działalności, powiększone o pewne wydatki na rzecz podmiotów powiązanych.
PRZYKŁAD 1: wariant uproszczony.
Firma ABC osiągnęła przychód operacyjny w wysokości 5 mln zł, ale poniosła stratę lub miała wskaźnik rentowności poniżej 2%.
Obliczenia:
• Podstawa opodatkowania: 3% x 5 000 000 = 150 000 zł.
• Podatek minimalny: 10% x 150 000 zł = 15 000 zł.
Firma ABC zapłaci podatek minimalny w wysokości 15 000 zł.
PRZYKŁAD 2: wariant alternatywny.
Firma XYZ osiągnęła przychód operacyjny wynoszący 4 mln zł. Dodatkowo poniosła wydatki na rzecz podmiotu powiązanego na poziomie 500 tys. zł.
Obliczenia:
• Podstawa opodatkowania: 1,5% x 4 000 000 = 60 000 zł.
• Wydatki na rzecz podmiotu powiązanego: 60 000 zł + 500 000 zł = 560 000 zł.
• Podatek minimalny: 10% x 560 000 zł = 56 000 zł.
Firma XYZ zapłaci podatek minimalny w wysokości 56 000 zł.
W związku z wprowadzanymi zmianami w zakresie cyfryzacji dla podatników PIT od 1 stycznia 2025 wejdą w życie przepisy nakładające obowiązek:
• Prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej;
• Przekazywania ich do urzędu skarbowego w określonej przez resort finansów strukturze logicznej.
Początkowo obowiązkiem tym zostaną objęte wyłącznie największe firmy. Chodzi zwłaszcza o przedsiębiorstwa osiągające przychody większe niż 50 mln euro. Obowiązek cyfryzacji dotyczy również grup kapitałowych. Następnie zostanie wprowadzany stopniowo z rozszerzeniem na kolejne podmioty. Za rok podatkowy lub obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2025 obowiązek obejmie podatników CIT nie będących osobami prawnymi zobowiązanych do składania JPK_VAT. Z kolei za rok podatkowy lub obrotowy po 31 grudnia 2026 r. obejmie pozostałych podatników CIT i spółki niebędące osobami prawnymi. Nowe przepisy wiążą się z koniecznością uwzględniania w elektronicznych księgach rachunkowych określonych informacji. Dokładniej są to:
• Znaczniki identyfikujące konta ksiąg - od stycznia 2025 r.
• Numery identyfikujące fakturę w KSeF - od stycznia 2026 r.
• Dane z ewidencji środków trwałych, wartości niematerialne i prawne - od stycznia 2026 r.
• Różnica między wynikiem finansowym a podatkowym - od stycznia 2026 r.
• NIP - od stycznia 2026 r.
Celem wprowadzonych zmian jest usprawnienie przebiegu kontroli podatkowej i zwiększenie przejrzystości prowadzonej działalności gospodarczej.
Kogo dotyczy podatek minimalny?
Minimalny CIT obejmuje spółki z nieograniczonym obowiązkiem podatkowym, w tym grupy kapitałowe, które w danym roku:
• Poniosły straty ze źródeł przychodów innych niż zyski kapitałowe; lub
• Osiągnęły wskaźnik rentowności (udział dochodów w przychodach) z działalności operacyjnej nie wyższy niż 2%.
Z odprowadzania podatku minimalnego zostali wykluczeni:
• Mali podatnicy CIT, których roczny przychód brutto nie przekracza 2 mln euro.
• Podatnicy rozpoczynający działalność: w roku rozpoczęcia i w dwóch kolejnych latach podatkowych.
• Podmioty wykazujące stratę przejściowo;
• Podmioty rozliczające się podatkiem PIT, opodatkowane ryczałtem, wg. skali podatkowej lub podatkiem liniowym również wtedy, gdy są zobowiązani do prowadzenia pełnych ksiąg rachunkowych.
• Spółki, których wspólnicy są podatnikami wyłącznie podatku PIT (np. cywilne, partnerskie).
• Podmioty nieposiadające statusu spółki w rozumieniu ustawy CIT, działające w oparciu o odrębne ustawy (np. spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia).
Ile wynosi podatek minimalny? Jak obliczyć?
Stawka podatku minimalnego wynosi 10% od ustalonej podstawy opodatkowania. Tę możemy ustalić na dwa sposoby:
1. Wariant uproszczony - 3% przychodów z działalności operacyjnej.
2. Wariant alternatywny - 1,5% przychodów z działalności, powiększone o pewne wydatki na rzecz podmiotów powiązanych.
PRZYKŁAD 1: wariant uproszczony.
Firma ABC osiągnęła przychód operacyjny w wysokości 5 mln zł, ale poniosła stratę lub miała wskaźnik rentowności poniżej 2%.
Obliczenia:
• Podstawa opodatkowania: 3% x 5 000 000 = 150 000 zł.
• Podatek minimalny: 10% x 150 000 zł = 15 000 zł.
Firma ABC zapłaci podatek minimalny w wysokości 15 000 zł.
PRZYKŁAD 2: wariant alternatywny.
Firma XYZ osiągnęła przychód operacyjny wynoszący 4 mln zł. Dodatkowo poniosła wydatki na rzecz podmiotu powiązanego na poziomie 500 tys. zł.
Obliczenia:
• Podstawa opodatkowania: 1,5% x 4 000 000 = 60 000 zł.
• Wydatki na rzecz podmiotu powiązanego: 60 000 zł + 500 000 zł = 560 000 zł.
• Podatek minimalny: 10% x 560 000 zł = 56 000 zł.
Firma XYZ zapłaci podatek minimalny w wysokości 56 000 zł.
Cyfryzacja dokumentacji księgowej w CIT obowiązkowo od 1 stycznia 2025
W związku z wprowadzanymi zmianami w zakresie cyfryzacji dla podatników PIT od 1 stycznia 2025 wejdą w życie przepisy nakładające obowiązek:
• Prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej;
• Przekazywania ich do urzędu skarbowego w określonej przez resort finansów strukturze logicznej.
Początkowo obowiązkiem tym zostaną objęte wyłącznie największe firmy. Chodzi zwłaszcza o przedsiębiorstwa osiągające przychody większe niż 50 mln euro. Obowiązek cyfryzacji dotyczy również grup kapitałowych. Następnie zostanie wprowadzany stopniowo z rozszerzeniem na kolejne podmioty. Za rok podatkowy lub obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2025 obowiązek obejmie podatników CIT nie będących osobami prawnymi zobowiązanych do składania JPK_VAT. Z kolei za rok podatkowy lub obrotowy po 31 grudnia 2026 r. obejmie pozostałych podatników CIT i spółki niebędące osobami prawnymi. Nowe przepisy wiążą się z koniecznością uwzględniania w elektronicznych księgach rachunkowych określonych informacji. Dokładniej są to:
• Znaczniki identyfikujące konta ksiąg - od stycznia 2025 r.
• Numery identyfikujące fakturę w KSeF - od stycznia 2026 r.
• Dane z ewidencji środków trwałych, wartości niematerialne i prawne - od stycznia 2026 r.
• Różnica między wynikiem finansowym a podatkowym - od stycznia 2026 r.
• NIP - od stycznia 2026 r.
Celem wprowadzonych zmian jest usprawnienie przebiegu kontroli podatkowej i zwiększenie przejrzystości prowadzonej działalności gospodarczej.