Weryfikacja podatnika w transakcjach wewnątrzwspólnotowych
Artykuł 214 dyrektywy o wspólnym systemie podatku od wartości dodanej mówi o tym, że każdy podatnik dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych jest w obowiązku dokonania stosownej rejestracji, oraz posługiwania się numerem NIP w celu dokonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych. W przypadku Polski numer VAT UE (europejski numer NIP) poprzedzony jest dwoma literami – "PL".

Czynni płatnicy podatku VAT przed dokonaniem pierwszej dostawy wewnątrzwspólnotowej lub pierwszego nabycia wewnątrzwspólnotowego zobowiązani są do zawiadomienia o tym naczelnika właściwego dla nich urzędu skarbowego. Zgłoszenia dokonuje się na formularzu rejestracyjnym VAT-R. Do uzupełnienia formularza VAT-R i dokonania zgłoszenia zobowiązani są również podatnicy, którzy korzystają ze zwolnień VAT i których wartość WNT za poprzedni rok podatkowy przekroczyła kwotę pięćdziesięciu tysięcy złotych.

Jak zweryfikować status kontrahenta unijnego w czasie transakcji wewnątrzwspólnotowej?
Najpopularniejszym i najbezpieczniejszym sposobem weryfikacji podmiotów zarejestrowanych na terytorium wspólnoty jest sprawdzenie jego numeru VAT EU w systemie VIES (angielski skrót od VAT Information Exchange System, czyli system wymiany informacji o numerach VAT). Wyszukiwarka VIES dostępna jest pod adresem http://ec.europa.eu/taxation_customs/vies/

Zgodnie z informacjami jakie zamieszczone są na stronach Ministerstwa Finansów dowiadujemy się, że w czasie weryfikacji podmiotu w systemie VIES otrzymamy informacje o ważności lub nieważności europejskiego numeru NIP (VAT EU) na dzień sprawdzenia (dane aktualizowane są raz dziennie).

Warto jednak pamiętać, że Komisja Europejska, która prowadzi rejestr VIES zastrzega sobie możliwość, że dane wyświetlane przez wyszukiwarkę mogą okazać się nieaktualne i nie dają one możliwości uzyskania prawa do zwolnienia dostawy wewnątrzwspólnotowej z podatku VAT. Co ciekawe mimo powyższego zapisu większość interpretacji indywidualnych wystawianych przez polskie organy skarbowe mówi o tym, że jest to wystarczająca metoda weryfikacji. Przykładem może być interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (ITPP2/443-234/13/AK z 13 czerwca 2013 r.,), interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (PPP3/443-1270/12-2/LK z 15 marca 2013 r.) lub interpretacja Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi (IPTPP2/4512-627/15-3/JS z 26 lutego 2016 r.).