Kara umowna i wypłacone odszkodowanie jako koszt
Wielu przedsiębiorców zastanawia się czy opłaty związane z karami umownymi i wypłacanym odszkodowaniem można uznać za koszt. W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na to pytanie w prosty i zrozumiały sposób.

Jakie wydatki można zaliczać do kosztów podatkowych?

Należy pamiętać, że według ogólnej definicji kosztu podatkowego, o której możemy przeczytać w artykule 15 ustęp 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty, które ponieśliśmy w celu osiągnięcia przychodów albo zachowania/zabezpieczenia źródła przychodów. Wyjątek stanowią koszty wymienione w artykule 16 ustęp 1. Oznacza to, że kosztami są wszystkie wydatki, które fizycznie ponieśliśmy, a ich poniesienie związane było z zamiarem osiągnięci przychodu lub zabezpieczeniem źródła przychodu.

Wymóg związku z wydatku z przychodem wymogiem do zaliczenia go do kosztów

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT można by uznać, że sytuacja gdy podatnik ponosi wydatek związany z określonym zdarzeniem taki wydatek jest kosztem podatkowym. Ponosimy bowiem koszt aby zachować źródło przychodów w związku z działalnością, którą prowadzimy. Koszt taki ma na celu wywiązanie się z zawartej umowy cywilnoprawnej aby zapobiec ewentualnym roszczeniom ze strony nabywcy danego towaru lub usługi. Innym argumentem za jest zasada współżycia społecznego oraz zachowanie renomy prowadzonej działalności, co powinno wymiernie wpływać na zysk osiągany przez naszą spółkę lub działalność. Stosując taką retorykę możemy przyjąć, że wydatek związany z wypłatą kary umownej lub odszkodowania może być uznany za koszt uzyskania przychodów zgodnie z artykułem 15 ustęp pierwszy ustawy o CIT.

Czy istnieją odszkodowania, których nie można zaliczyć do kosztów podatkowych?

Tak, istnieją. Zgodnie z artykułem 16 ustęp 1 punkt 22 ustawy o CIT lub artykułu 23 ustęp pierwszy punkt 19 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań, które wynikają z tytułu:
  • wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług,
  • zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług,
  • zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad.
Orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (wyrok WSA w Gliwicach z 5 czerwca 2008 r.)
Nie jest dopuszczalne w prawie podatkowym (...), aby przepisy stanowiące wyjątek od zasady, zastępować przepisami ogólnymi, w tym przypadku przepisem zawartym w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.