6 listopada 2024 r. Sejm uchwalił ustawę wprowadzającą globalny podatek minimalny. Następnego dnia ustawa została przyjęta przez Senat bez poprawek. Nowe przepisy mają wejść w życie już 1 stycznia 2025 r. Kogo będzie dotyczył nowy podatek wyrównawczy i jakie firmy mogą na tym stracić?
Zakres ustawy o globalnym podatku minimalnym
Ustawa została przyjęta z powodu implementacji w polskim prawodawstwie dyrektywy Rady UE 2022/2535 z dnia 14 grudnia 2022 r. Dotyczy ona zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw i dużych grup krajowych w Unii Europejskiej.
Głównym celem wprowadzenia globalnego podatku Pillar 2 jest przeciwdziałanie erozji podstawy opodatkowania poprzez wprowadzenie minimalnej efektywnej stawki. Ma ona wynosić 15%.
Co ważne, na początku października 2024 r. Komisja Europejska zaskarżyła Polskę do Trybunału Sprawiedliwości UE za niewdrożenie w terminie przepisów dot. globalnego podatku minimalnego. Przyjęcie ustawy przez parlament było nieuniknione, aby uniknąć potencjalnych sankcji z powodu opóźnień w implementacji regulacji unijnych.
Kogo obejmie nowy podatek?
Nowe przepisy dotyczą grup kapitałowych, które osiągają skonsolidowane przychody na wyższym poziomie niż 750 mln euro rocznie. Ministerstwo Finansów szacuje, że w Polsce minimalny podatek globalny obejmie około 40 spółek-matek i ich spółki zależnie. Łącznie może to być około 7 tys. podmiotów.
Nie tylko globalny podatek minimalny, ale aż trzy- o co chodzi?
Ustawa wprowadza nie tylko globalny podatek wyrównawczy, ale też podatek krajowy i wyrównawczy od niedostatecznie opodatkowanych zysków.
Dokładniej:
1. Globalny podatek wyrównawczy - będzie nakładany na jednostkę dominującą w grupie kapitałowej. Jego celem jest wyrównanie efektywnej stawki podatkowej do poziomu 15%.
2. Krajowy podatek wyrównawczy - będzie stosowany, gdy efektywna stawka podatkowa w danej jurysdykcji będzie niższa niż 15%. Wiąże się to z pobraniem dodatkowego podatku w kraju osiągania dochodu.
3. Podatek wyrównawczy od niedostatecznie opodatkowanych zysków - będzie to mechanizm rezerwowy, który zostanie zastosowany wtedy, gdy inne zasady nie zapewnią minimalnego poziomu opodatkowania.
Nowy podatek = obawy przedsiębiorców
Podczas prac legislacyjnych pojawiły się pewne obawy związane z wpływem nowego podatku na atrakcyjność inwestycyjną Polski. Wzięto pod uwagę zwłaszcza specjalne strefy ekonomiczne. Przedsiębiorcy, a wraz z nimi niektórzy posłowie, wskazywali na ryzyko zmniejszenia konkurencyjności kraju w przyciąganiu inwestycji zagranicznych. Ministerstwo Rozwoju i Technologii zapowiedziało jednak rozpoczęcie prac nad rozwiązaniami, które mogłyby zastąpić aktualne ulgi podatkowe. Tematem rozmów będą przykładowo granty gotówkowe dla inwestorów.
Co globalny podatek wyrównawczy oznacza dla firm?
Istotne zmiany dotyczą zwłaszcza dużych grup kapitałowych. Firmy muszą się przygotować nowe obowiązki, które wpłyną nie tylko na działalność operacyjną, ale też na zarządzanie finansami.
Z jakimi wyzwaniami trzeba będzie się zmierzyć?
• Zwiększone obciążenia podatkowe są nieuniknione:
Grupy kapitałowe z niskim efektywnym opodatkowaniem, które korzystają z ulg podatkowych lub działają w strefach o obniżonych stawkach, prawdopodobnie będą zmuszone do dopłacenia różnicy do minimalnego poziomu 15%.
• Dostosowanie systemów księgowych i raportowania:
Istotne w tym kontekście są nowe wymogi sprawozdawcze i ewentualne inwestycje w technologie. Firmy będą musiały przygotowywać szczegółowe raporty dotyczące efektywnej stawki podatkowej. To wiąże się z dodatkowym obciążeniem administracyjnym. Konieczne może okazać się wdrożenie nowoczesnych systemów księgowych i IT.
• „Ucierpi” przepływ pieniędzy:
Chodzi o zwiększone koszty i mniejsze możliwości inwestowania środków w rozwój. W firmach objętych podatkiem wzrosną obciążenia, co będzie skutkowało ograniczonymi planami inwestycyjnymi, rozwojem i ekspansją na nowe rynki.
• Atrakcyjność inwestycji w kraju może zmaleć
W związku z podatkiem globalnym niższa może stać się chęć rozwijania działalności w Polsce. Inwestorzy mogą szukać alternatyw w krajach oferujących inne formy wsparcia. Spodziewane są dalsze naciski na władzę w celu zapewnienia bardziej klarownych i korzystnych form wsparcia, jak wspomniane granty.
Jak wstępnie przygotować się do nowych przepisów?
Firmy powinny już rozpocząć analizę podatkową efektywnej stawki w swoich strukturach. W ten sposób możliwe będzie określenie ryzyka dodatkowych obciążeń, gdy przepisy wejdą w życie. Nie bez znaczenia jest też weryfikacja umów i struktur, aby ocenić, czy istniejące umowy mogą być zagrożone nowymi regulacjami.
Zakres ustawy o globalnym podatku minimalnym
Ustawa została przyjęta z powodu implementacji w polskim prawodawstwie dyrektywy Rady UE 2022/2535 z dnia 14 grudnia 2022 r. Dotyczy ona zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw i dużych grup krajowych w Unii Europejskiej.
Głównym celem wprowadzenia globalnego podatku Pillar 2 jest przeciwdziałanie erozji podstawy opodatkowania poprzez wprowadzenie minimalnej efektywnej stawki. Ma ona wynosić 15%.
Co ważne, na początku października 2024 r. Komisja Europejska zaskarżyła Polskę do Trybunału Sprawiedliwości UE za niewdrożenie w terminie przepisów dot. globalnego podatku minimalnego. Przyjęcie ustawy przez parlament było nieuniknione, aby uniknąć potencjalnych sankcji z powodu opóźnień w implementacji regulacji unijnych.
Kogo obejmie nowy podatek?
Nowe przepisy dotyczą grup kapitałowych, które osiągają skonsolidowane przychody na wyższym poziomie niż 750 mln euro rocznie. Ministerstwo Finansów szacuje, że w Polsce minimalny podatek globalny obejmie około 40 spółek-matek i ich spółki zależnie. Łącznie może to być około 7 tys. podmiotów.
Nie tylko globalny podatek minimalny, ale aż trzy- o co chodzi?
Ustawa wprowadza nie tylko globalny podatek wyrównawczy, ale też podatek krajowy i wyrównawczy od niedostatecznie opodatkowanych zysków.
Dokładniej:
1. Globalny podatek wyrównawczy - będzie nakładany na jednostkę dominującą w grupie kapitałowej. Jego celem jest wyrównanie efektywnej stawki podatkowej do poziomu 15%.
2. Krajowy podatek wyrównawczy - będzie stosowany, gdy efektywna stawka podatkowa w danej jurysdykcji będzie niższa niż 15%. Wiąże się to z pobraniem dodatkowego podatku w kraju osiągania dochodu.
3. Podatek wyrównawczy od niedostatecznie opodatkowanych zysków - będzie to mechanizm rezerwowy, który zostanie zastosowany wtedy, gdy inne zasady nie zapewnią minimalnego poziomu opodatkowania.
Nowy podatek = obawy przedsiębiorców
Podczas prac legislacyjnych pojawiły się pewne obawy związane z wpływem nowego podatku na atrakcyjność inwestycyjną Polski. Wzięto pod uwagę zwłaszcza specjalne strefy ekonomiczne. Przedsiębiorcy, a wraz z nimi niektórzy posłowie, wskazywali na ryzyko zmniejszenia konkurencyjności kraju w przyciąganiu inwestycji zagranicznych. Ministerstwo Rozwoju i Technologii zapowiedziało jednak rozpoczęcie prac nad rozwiązaniami, które mogłyby zastąpić aktualne ulgi podatkowe. Tematem rozmów będą przykładowo granty gotówkowe dla inwestorów.
Co globalny podatek wyrównawczy oznacza dla firm?
Istotne zmiany dotyczą zwłaszcza dużych grup kapitałowych. Firmy muszą się przygotować nowe obowiązki, które wpłyną nie tylko na działalność operacyjną, ale też na zarządzanie finansami.
Z jakimi wyzwaniami trzeba będzie się zmierzyć?
• Zwiększone obciążenia podatkowe są nieuniknione:
Grupy kapitałowe z niskim efektywnym opodatkowaniem, które korzystają z ulg podatkowych lub działają w strefach o obniżonych stawkach, prawdopodobnie będą zmuszone do dopłacenia różnicy do minimalnego poziomu 15%.
• Dostosowanie systemów księgowych i raportowania:
Istotne w tym kontekście są nowe wymogi sprawozdawcze i ewentualne inwestycje w technologie. Firmy będą musiały przygotowywać szczegółowe raporty dotyczące efektywnej stawki podatkowej. To wiąże się z dodatkowym obciążeniem administracyjnym. Konieczne może okazać się wdrożenie nowoczesnych systemów księgowych i IT.
• „Ucierpi” przepływ pieniędzy:
Chodzi o zwiększone koszty i mniejsze możliwości inwestowania środków w rozwój. W firmach objętych podatkiem wzrosną obciążenia, co będzie skutkowało ograniczonymi planami inwestycyjnymi, rozwojem i ekspansją na nowe rynki.
• Atrakcyjność inwestycji w kraju może zmaleć
W związku z podatkiem globalnym niższa może stać się chęć rozwijania działalności w Polsce. Inwestorzy mogą szukać alternatyw w krajach oferujących inne formy wsparcia. Spodziewane są dalsze naciski na władzę w celu zapewnienia bardziej klarownych i korzystnych form wsparcia, jak wspomniane granty.
Jak wstępnie przygotować się do nowych przepisów?
Firmy powinny już rozpocząć analizę podatkową efektywnej stawki w swoich strukturach. W ten sposób możliwe będzie określenie ryzyka dodatkowych obciążeń, gdy przepisy wejdą w życie. Nie bez znaczenia jest też weryfikacja umów i struktur, aby ocenić, czy istniejące umowy mogą być zagrożone nowymi regulacjami.
